Verloren maandag? Nee hoor, verloren was!

Oh, bedoel je zo van die verloren sokken?

Herken je dat probleem ook, je doet een paar sokken in de was en er komt er maar eentje uit? Ik noem dat ‘weesjes’.

Maar nee dat bedoel ik niet, waar ik het in deze “blog” wil over hebben is de Verloren-wastechniek of ook wel cire-perdue genoemd, dit is een methode van metaalgieten waarbij een gesmolten metaal (zilver, goud, brons) in een mal wordt gegoten die door middel van een wasmodel is ontstaan.

MIJN OVERLEDEN BROER LEERDE ME

EEN
BLOEM

TE MAKEN UIT PAPIER

DIT IS NU EEN DIERBARE
HERINNERING
VOOR ALTIJD, EEUWIG

IN ZILVER

Een juweel met een dierbare herinnering, dat echt authentiek voor mij is?

Natuurlijke of organische materialen en vormen die je in de natuur tegenkomt zoals planten, dieren, mensen, rotsen, bomen zijn niet recht, grillig van vorm, steeds verschillend. Heb jij een speciale herinnering aan een stukje kant van Oma, of aan die ene speciale knoop, of aan die ene bloem of net aan die ene boom op een special plekje … of herinnert die ene schelp je aan een prachtige vakantie of moment?

Wat maakt dit sieraad zo bijzonder?

Het verloren-wasproces kan worden gebruikt met (bijna) elk materiaal dat kan branden, smelten of verdampen om een vormholte achter te laten.

Typische aan verloren-was-gietstukken is dat je een grote vrijheid hebt in zowel het ontwerpen van je product als in je materiaalkeuze. Er kunnen ook fijnere texturen, afdrukken en motieven in verwerkt worden.

Zelfs in de tandheelkunde worden gouden kronen, in- en onlays gemaakt door gebruik te maken van deze verloren-was techniek.

Het ontstaan van de techniek van verloren was of cire-perdue

Deze techniek bestond al in Mesopotamië, van ca. 3500-2750 voor Christus, alsook de Egyptenaren gebruikten toen al deze techniek voor het maken van kleine – en later ook grotere – koperen en bronzen beelden.

EEN ZILVEREN OF GOUDEN

ORGANISCHE
VORM

WIST JE DAT JE BIJNA VAN ALLES EEN
EEUWIGE AFDRUK KUNT MAKEN?

De methoden

Voor het maken van kleine onderdelen en sieraden zijn er zelfs binnen deze techniek nog verschillende methoden om je ontwerp tot stand te kunnen brengen.

De edelsmid, goudsmid of juwelier maakt een origineel model van was, klei of een ander brandbaar materiaal, dit model wordt later je uiteindelijke juweel.

Rubberen, siliconen mallen

Een eerste methode is het maken van mallen. Een mal wordt gemaakt van het originele model of beeld door van een bestaande vorm een afdruk te maken in rubber. Deze wordt vervolgens in de oven gebakken. Waarna de rubberen mal wordt losgesneden en het bestaand juweel er vakkundig terug wordt uitgehaald. Zo krijg je een negatieve vorm van je ring of hangertje of ander juweel. Vervolgens heb je een wassen model van je ontwerp en kan je deze meerdere keren opnieuw maken. Je rubberen mal wordt ingespoten met vloeibare was.

Wastubes, wasblok, wasdraad of 3D print …

Je kan ook helemaal zelf een ontwerp vormgeven. Je begint met deze materialen je ontwerp te boetseren en werkt deze af tot het gewenste model. Het voordeel van deze methode is dat je veel organischer kan werken en meer creativiteit in je ontwerp kan steken. We kunnen zelfs met de 3D printer aan de slag!

Het gietproces

Van zodra je wassen model klaar is, wordt deze op een boomachtige wasstructuur gezet (gietboom) die uiteindelijk zorgt voor paden waarlangs het gesmolten gietmateriaal kan vloeien en lucht kan ontsnappen. Dit is een heus precisiewerkje aangezien de wassen modellen héél fragiel zijn, en we niet willen dat er stukken afbreken.

Van zodra de gietboom volledig gevuld is met allerlei wassen modellen wordt deze gewogen om nadien te kunnen omrekenen welke hoeveelheid gesmolten edelmetaal er toegevoegd moet worden. Vervolgens wordt deze in een stalen koker of kolf gezet om dan te vullen met vuurvast gips, wat moet uitharden in een oven. Dit proces duurt ongeveer 12u, waarbij de oven in verschillende stappen tot de gewenste temperatuur wordt gebracht.

De hitte zorgt er dan voor dat de was wegsmelt, zo ontstaat er een negatieve afdruk in het gips. Daarna wordt de oven op de gewenste giettemperatuur gebracht. De nauwkeurig berekende hoeveelheid metaal wordt toegevoegd. Eens het metaal gesmolten is, wordt de koker, die uit de oven komt, in een houder geplaatst. De ruimte hieronder wordt vervolgens vacuüm gezogen. Het vloeibare metaal wordt in de cilinder gegoten, door het vacuüm wordt het vloeibare metaal goed in de mal gezogen. Na het gieten moet het geheel nog een tijdje rusten.

Na volledige afkoeling wordt de gietboom, die nu uit edelmetaal bestaat, ondergedompeld in water en onder hoge druk afgespoten om het gips te verwijderen.

Wat maakt dat dit juweel uniek is?

Zo krijgen wij als juweliers/ontwerp(st)er(s) dan ruwe stukken van zilver of goud of roségoud of witgoud die we vervolgens afwerken door ze te schuren, bij te vijlen, te polijsten en zelfs eventueel nog bekronen met extra stenen (zirkonia, diamanten of andere …).

Jij kiest de afwerking

Wil je graag meer tips & tricks?

Vul hier je gegevens in om het Designed4You Magazine te ontvangen.
Jij kiest welk welkomstgeschenkje je graag hebt:
1/ Kies je voor de 5 tips – registreer dan je naam en email.
2/ Kies je voor een speciale professionele poetsdoek voor zilveren juwelen! Geen gedoe meer met allerhande producten – registreer dan ook je postadres.